SỨC KHỎE TÂM THẦN?
Hiện nay, bệnh tâm thần là loại bệnh rất phổ biến, thường không gây chết đột ngột nhưng làm giảm sút khả năng lao động, học tập, làm đảo lộn sinh hoạt, gây căng thẳng cho các thành viên trong gia đình và tổn thất cả về kinh tế.
Vì vậy, việc phát hiện sớm là hết sức quan trọng. Phát hiện sớm giúp cho việc điều trị nhẹ nhàng hơn và hiệu quả nhanh hơn, đồng thời giảm khả năng người bệnh đi đến mãn tính, tàn phế. Phát hiện sớm bệnh nhân tâm thần còn có ý nghĩa về mặt kinh tế: Làm giảm ngày điều trị, sớm trả họ về với cộng đồng, xã hội, giảm chi phí trong quá trình điều trị bao gồm cả chi phí của cá nhân và gia đình người bệnh, chi phí của xã hội cho y tế nói chung, góp phần rất lớn làm giảm nhẹ gánh nặng cho gia đình và xã hội.
* Các biểu hiện sớm của bệnh tâm thần:
1. Bệnh tâm thần phân liệt:
- Dấu hiếu sớm:
Người bệnh đang học tập, lao động hay công tác bình thường tự nhiên cảm thấy như đuối sức trước cuộc sống. Khả năng học tập và công tác dần dần giảm sút, đầu óc mù mờ khó suy nghĩ. Cảm xúc lạnh nhạt dần, khó thích ứng với ngoại cảnh xung quanh. Giảm dần những thích thú trước đây mà người bệnh thường quan tâm. Một số bệnh nhân biểu hiện trạng thái giống suy nhược thần kinh, đau đầu, mất ngủ, chóng mệt mỏi, khó tiếp thu cái mới, bồn chồn lo lắng dễ nổi nóng, dễ bùng nổ. Tiếp theo nữa là cảm giác bị động tăng dần. Một số người bệnh cảm thấy có những biến đổi kỳ lạ trong người như thay đổi nét mặt, màu da. Có bệnh nhân trở nên say sưa đọc các loại sách triết học, lý luận viễn vông không phù hợp với thực tế. Tình cảm trở nên lạnh nhạt và thiếu quan tâm với người thân trong gia đình, một số bệnh nhân ngại tiếp xúc chỗ đông người, không muốn giao tiếp với bạn bè và người xung quanh, giảm các hoạt động thông thường trong ngày.
2. Động kinh:
Các dấu hiệu sơm của Động kinh thường là không có hoặc rất nghèo nàn và không đặc hiệu với biểu hiện lâm sàng của động kinh.
Một số dấu hiệu rất thô sơ và không đặc hiệu thường gặp như:
- Đau đầu.
- Rối loạn giấc ngủ.
- Mệt mỏi.
- Dễ cáu bẳn.
- Tính tình không ổn định.
3. Bệnh trầm cảm:
Người bệnh trầm cảm nếu do căn nguyên tâm lý, gặp những sang chấn tâm lý (stress) mạnh thì có thể biểu hiện trầm cảm rất nhanh, không có giai đoạn nào báo trước. Nếu do những sang chấn tâm lý nhẹ thường diễn hoặc căn nguyên do thực tổn, nội sinh… thì bệnh có thể tiến triển từ từ. Các dấu hiệu biểu hiện sớm có thể gặp đó là:
- Người bệnh cảm thấy lo lắng, bất an vô cớ.
- Ăn uống cảm giác nhạt nhẽo không ngon miệng.
- Giấc ngủ không sâu hay mơ mộng, độ dài của giấc ngủ giảm dần.
- Người bệnh cảm giác đuối sức trong cuộc sống, do dự và giảm tự
tin vào làm việc.
- Người bệnh có cảm giác mệt mỏi, giảm dần sự tập trung chú ý vào công việc dẫn tới hiệu suất học tập, công tác, lao động cũng giảm dần.
- Ngại tiếp xúc chỗ đông, sợ tiếng ồn, không muốn tiếp xúc với người lạ, các hoạt động thường ngày cũng giảm dần. Nét mặt thay đổi, ít quan tâm đến người thân.
Để phòng, chống bệnh tâm thần, mỗi chúng ta phải hiểu biết về các dấu hiệu sớm của bệnh tâm thần và tập cho mình một cuộc sống khoẻ mạnh, lạc quan, ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, làm việc, học tập và nghỉ ngơi hợp lý, thường xuyên tập thể dục để tăng cường sức khoẻ./.